ΗΛΙΚΙΑΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ κοινωνικής επικοινωνίας
Της Αναστασίας Σταγιάνου, Παθολόγου Λόγου & Ομιλίας, ΜΑ, ΜSc/CCC-SLP
Σε προηγούμενα άρθρα μας συζητήσαμε τι είναι η κοινωνική επικοινωνία (δείτε το εδώ) και ποιες είναι οι δυσκολίες που προκύπτουν στον τομέα αυτό (δείτε το εδώ). Συζητήσαμε επίσης πώς μπορούμε να ενισχύσουμε τις δεξιότητες αυτές στο παιδί μας, ώστε να μπορεί να κάνει φίλους ευκολότερα, να συνεργάζεται καλύτερα, να επικοινωνεί πιο αποτελεσματικά (δείτε το εδώ).
Στον παρακάτω πίνακα θα δείτε τα στάδια της ανάπτυξης για την Κοινωνική Επικοινωνία. Είναι ιδιαίτερα βοηθητικός για να καταλάβετε σε ποιο στάδιο βρίσκεται το παιδί σας και/ή αν αντιμετωπίζει κάποια δυσκολία.
ΗΛΙΚΙΑ: | ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ: |
0-18 μηνών | 0-18 μηνών
Φέρνει αντικείμενα σε έναν ενήλικα για να τα δείξει. Προσπαθεί να κερδίσει την προσοχή χρησιμοποιώντας ήχους, χειρονομίες, αρπάζοντας με το χέρι. Κουνά το χεράκι για να χαιρετίσει ή προσπαθεί να πει “γεια”. Ζητά πράγματα χρησιμοποιώντας χειρονομίες, ήχους ή λέξεις (π.χ. απλώνει το χέρι προς το ντουλάπι με τα μπισκότα). Διαμαρτύρεται κουνώντας το κεφάλι, φωνάζοντας ή σπρώχνοντας ένα αντικείμενο μακριά. Σχολιάζει ένα αντικείμενο ή μια ενέργεια τραβώντας την προσοχή του ενήλικα, δείχνοντας, φωνάζοντας ή λέγοντας μια λέξη (π.χ. δείχνοντας το σκύλο και λέγοντας “βαβ-βαβ” με την πρόθεση να δείξει το σκυλί στον ενήλικα). Κοιτάζει όποιον μιλά και ανταποκρίνεται με εκφράσεις του προσώπου, φωνούλες ή λεξούλες όταν κάποιος μιλά. |
18 μηνών– 2 ετών | 18 μηνών– 2 ετών
Χρησιμοποιεί λέξεις ή σύντομες φράσεις για διάφορες λειτουργίες της γλώσσας (π.χ. για χαιρετισμό: “γεια”, για διαμαρτυρία: “όχι”, “δικό μου”, για να κάνει μια δήλωση: “μπάλα, μπλε!”, για να δώσει μια εντολή: λέει “μπάλα” και σας την δείχνει για να πάτε να την πάρετε). Χρησιμοποιεί φράσεις όπως “Τι α’τό/τι είν’αυτό;” (για να τραβήξει την προσοχή. Ονομάζει πράγματα μπροστά σε άλλους ανθρώπους. Αρχίζει να κάνει εναλλαγή σειράς στην ομιλία. |
2–3,5 ετών | 2–3,5 ετών
Μπορεί να αναλάβει το ρόλο ενός άλλου ατόμου στο παιχνίδι. Κάνει περισσότερες εναλλαγές σειράς σε λεκτικές αλληλεπιδράσεις. Αρχίζει να αναγνωρίζει τις ανάγκες άλλων ανθρώπων και μιλά διαφορετικά σε ένα μωρό από ότι σ’ έναν ενήλικα. Ανταποκρίνεται όταν του μιλάνε, λέγοντας «ναι», «αα!», «εντάξει». Αρχίζει να χρησιμοποιεί λεξιλόγιο για φανταστικό και συμβολικό παιχνίδι. Ζητά άδεια να κάνει πράγματα (π.χ. “Μαμά, να πάω έξω;”). Αρχίζει να διορθώνει τους άλλους. Είναι σε θέση να κάνει απλή αφήγηση και αρχίζει να μαντεύει τι θα μπορούσε να συμβεί σε μια ιστορία (εξαγωγή συμπεράσματος). |
4–5 ετών | 4–5 ετών
Μπορεί να χρησιμοποιήσει σωστά όρους όπως “αυτό”, “εκείνο”, “εδώ” και “εκεί”. Χρησιμοποιεί τη γλώσσα ολοένα και πιο συχνά για να συζητά συναισθήματα. Χρησιμοποιεί έμμεσα αιτήματα (π.χ. “πεινάω” αντί για “θέλω τη σοκολάτα σου”). Η αφήγηση ιστοριών αρχίζει να αναπτύσσεται περισσότερο και το παιδί μπορεί να περιγράψει μια ακολουθία γεγονότων (π.χ. “Ο άντρας είναι πάνω στο άλογο, θα πηδήξει πάνω από το φράχτη και μετά θα πάει σπίτι”). |
5–6 ετών | 5–6 ετών
Η ικανότητα να διηγείται ιστορίες αναπτύσσεται ακόμα περισσότερο και το παιδί είναι πλέον σε θέση να αφηγηθεί μια ιστορία με κεντρικό χαρακτήρα και μια λογική ακολουθία γεγονότων -αν και μπορεί να έχει δυσκολίες με το πώς να τελειώσει την ιστορία (π.χ. «Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα κοριτσάκι που το λέγανε Δαχτυλίτσα και είχε μια αδερφή και έναν αδερφό και του άρεσε να κάνει βόλτα στο δάσος. Μια μέρα …”). Αρχίζει να απειλεί και ακόμα και να προσβάλει (“Αν το ξανακάνεις, θα το πω στη μαμά!”). Μπορεί να επαινέσει κάποιον (“Μπράβο, τα κατάφερες”). Αρχίζει να κάνει υποσχέσεις (π.χ. “Στ’ ορκίζομαι/υπόσχομαι ότι θα το κάνω αύριο”). |
Αν διαβάζοντας τα παραπάνω κάτι σας προβληματίζει σε σχέση με το δικό σας παιδί, καλό θα ήταν να το συζητήσετε με τον παιδίατρό σας και να ζητήσετε τη γνώμη ενός ειδικού λογοθεραπευτή. Στο Λογοδίκτυο υπάρχουν έμπειροι και εξειδικευμένοι θεραπευτές που μπορούν να αξιολογήσουν τις δυσκολίες και ανάγκες κάθε παιδιού και να σας προτείνουν τρόπους με τους οποίους μπορούν να σας βοηθήσουν. Καλέστε στο 210-4818160 και κλείστε το ραντεβού σας σήμερα!