Τεκμηριωμένη εξατομικευμένη Θεραπεία ή μια θεραπεία για όλους;
Καθημερινά φτάνουν στο γραφείο του λογοπαθολόγου-λογοθεραπευτή νέα περιστατικά που χρειάζονται τις γνώσεις και τη βοήθειά του. Ας υποθέσουμε ότι μία μέρα φτάνουν στο γραφείο του θεραπευτή μας τρία περιστατικά. Όλα έχουν κοινό αίτημα: «θέλουν να μιλήσουν πιο καθαρά». Το ένα είναι ένα νήπιο με δυσκολίες φωνολογικές (οι γονείς λένε «δεν μιλά καθαρά»). Το δεύτερο είναι ένα 3χρονο παιδάκι με διαταραχή αυτιστικού φάσματος (κι αυτό «δεν μιλά καθαρά»). Το τρίτο είναι ένας ενήλικας που υπέστη εγκεφαλικό και –σωστά μαντέψατε- «δεν μιλά καθαρά». Τρία κοινά αιτήματα. Τρία εντελώς διαφορετικά περιστατικά. Χρειάζονται τρεις εντελώς διαφορετικές προσεγγίσεις.
Ο θεραπευτής στο παράδειγμά μας πρέπει να αξιολογήσει κάθε ένα από αυτά τα περιστατικά και να αποφασίσει ποια θεραπευτική προσέγγιση θα είναι η προσφορότερη, αποδοτικότερη και γρηγορότερη για την παροχή της μέγιστης δυνατής βοήθειας προς κάθε ένα από αυτά τα περιστατικά ξεχωριστά. Στην απόφασή του αυτή ο θεραπευτής οφείλει να ανατρέξει σε μία βασική αρχή: αυτή της Τεκμηριωμένης Θεραπείας (Evidence-Based Therapy).
Τι είναι η Τεκμηριωμένη Θεραπεία;
Τεκμηριωμένη Θεραπεία είναι η παροχή εξατομικευμένης, κλινικά αποδεδειγμένης θεραπείας, θεραπείας δηλαδή που έχει αποδειχθεί κλινικά και ερευνητικά αποδοτική όσον αφορά το συγκεκριμένο περιστατικό μας. Είναι ο συνδυασμός της ατομικής κλινικής εξειδίκευσης ενός θεραπευτή, της τρέχουσας παγκόσμιας έρευνας, αλλά και των προσδοκιών-επιθυμιών του ασθενή μας.
Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Ότι ένας λογοθεραπευτής οφείλει με βάση τις γνώσεις και τις εμπειρίες του να αξιολογεί τις συνθήκες και τις προσφερόμενες θεραπευτικές μεθόδους πριν αποφασίσει ποια οδό θα ακολουθήσει για το περιστατικό του -είτε παιδιατρικό, είτε ενήλικα. Να μην ακολουθεί την τακτική «μια μέθοδος για όλους», να μη «βολεύεται» δηλαδή σε ένα είδος θεραπείας που απλά γνωρίζει καλύτερα.
Αυτό απαιτεί προσπάθεια. Ο θεραπευτής πρέπει να σκεφτεί τα εξής τέσσερα βήματα-ερωτήσεις:
Τι περιστατικό έχω; Για παράδειγμα, παιδί 5 ετών με διαταραχή άρθρωσης, ένας ενήλικας με μετωποκροταφική άνοια.
Ποιος θα συμμετέχει στη θεραπεία; Χρειάζεται να ενημερώσω το σχολείο του παιδιού; Υπάρχουν άλλοι παιδαγωγοί στο σπίτι; Οι γονείς πόσο χρόνο διαθέτουν για την συμμετοχή στη θεραπεία; Ο ενήλικας τι υποστηρικτικό περιβάλλον διαθέτει;
Διαφοροδιάγνωση και σύγκριση: Είμαι απόλυτα σίγουρος για τη διάγνωσή μου; Χρειάζεται να παραπέμψω σε ειδικό Ιατρό; Τι αποδείξεις υπάρχουν στο χώρο ότι ένας συγκεκριμένος τύπος θεραπείας είναι αποδοτικός και καλύτερος για το περιστατικό μου από έναν εναλλακτικό τύπο θεραπείας;
Κλινικό αποτέλεσμα: Τι αποτελέσματα πρέπει να περιμένω από τη συγκεκριμένη μέθοδο ώστε να μπορώ να αξιολογήσω την πορεία του περιστατικού μου;
Τα βήματα αυτά, σε συνδυασμό με την εμπειρία του θεραπευτή, θέτουν γερές βάσεις στη θεραπεία μας και εξασφαλίζουν ότι κάθε περιστατικό θα αναπτύξει το πλήρες δυναμικό του.
Ασφαλώς για να ακολουθήσουμε την οδό της Τεκμηριωμένης Θεραπείας χρειάζεται αφοσίωση, συνεχής επιμόρφωση και ενδιαφέρον για να ακολουθεί κανείς τις τελευταίες εξελίξεις στο χώρο. Η Λογοθεραπεία είναι σχετικά ‘καινούρια’ επιστήμη και είναι τεράστιος ο όγκος έρευνας που πραγματοποιείται αυτή τη στιγμή ανά τον κόσμο.
Πώς μπορεί να ξέρει ένας γονιός αν το κέντρο που επέλεξε για το παιδί του εφαρμόζει τεκμηριωμένη και εξατομικευμένη θεραπεία; Δυστυχώς δεν υπάρχουν εύκολες απαντήσεις. Είναι απαραίτητο να κάνουμε ‘έρευνα αγοράς’, να ρωτήσουμε και να ξαναρωτήσουμε! Είναι σημαντικό να μάθουμε το εκπαιδευτικό υπόβαθρο των θεραπευτών, να κλείσουμε ραντεβού γνωριμίας με τον υπεύθυνο του κέντρου αλλά και με τον ειδικό που θα αναλάβει το παιδί μας, να μη διστάσουμε να κάνουμε ξεκάθαρες και συγκεκριμένες ερωτήσεις. Ο σωστός επαγγελματίας και θεραπευτής θα απαντήσει με σαφήνεια και θα προτείνει εμπεριστατωμένο πλάνο θεραπείας, αυστηρά εξατομικευμένο και προσαρμοσμένο στις ανάγκες του παιδιού μας και της οικογένειάς μας.
Στο Λογοδίκτυο δουλεύουμε πάντα με γνώμονα την Τεκμηριωμένη Θεραπεία. Μένουμε ενήμεροι για όλες τις τρέχουσες εξελίξεις, συνεκτιμούμε διαρκώς νέες προσεγγίσεις και θεραπευτικές μεθόδους, και τις εφαρμόζουμε με συνέπεια. Φροντίζουμε επίσης πάντα να συμπεριλαμβάνουμε και τον γονιό ή τον φροντιστή στη θεραπευτική διαδικασία…αλλά αυτό είναι κάτι που θα συζητήσουμε σε επόμενη ανάρτησή μας!