Τι είναι η Λεκτική Δυσπραξία;

Η Αναπτυξιακή Λεκτική Δυσπραξία (Childhood Αpraxia of Speech-AOS) είναι μία διαταραχή του κεντρικού νευρικού συστήματος που επηρεάζει την ικανότητα του παιδιού να οργανώνει τους αρθρωτές για να παράγει ήχους, συλλαβές και λέξεις με σωστό τρόπο. Το παιδί ξέρει τι θέλει να πει, αλλά ο εγκέφαλος δεν δίνει τις κατάλληλες εντολές που θα κινήσουν τα χείλη, τη γλώσσα και τους λοιπούς αρθρωτές έτσι ώστε να παράγουν τη σωστή αλληλουχία για μια συλλαβή ή μια λέξη. Τα παιδιά με Λεκτική Δυσπραξία συχνά φτάνουν 2,5-3 χρονών έχοντας πολύ περιορισμένο εκφραστικό λεξιλόγιο. Η Λεκτική Δυσπραξία είναι μία διαταραχή που χρειάζεται πολλή προσπάθεια και δουλειά για να ξεπεραστεί, επομένως όσο νωρίτερα διαγνωσθεί, τόσο το καλύτερο για το παιδί μας.

Ποια είναι τα συμπτώματα της Λεκτικής Δυσπραξίας;

Ένα μωράκι με λεκτική δυσπραξία ξεχωρίζει από το ότι δεν ‘μπαμπαλίζει’ πολύ, δεν παίζει με τους ήχους (μπαμπα-νταντα-γκ κλπ.) και αργεί να πει τις πρώτες του λεξούλες. Μεγαλώνοντας (2-3 ετών) υπεραπλουστεύει λέξεις πολύ πιο συχνά από ό,τι είναι φυσιολογικό και συνήθως έχει λίγα μόνον σύμφωνα στο ρεπερτόριό του. Κάποιες φορές υπάρχουν εμφανείς ή συγκαλυμμένες δυσκολίες και στην σίτιση (μάσηση, κατάποση). Σε παιδιά 4-5 ετών, μπορεί να έχουμε τα παρακάτω συμπτώματα:

  • Το παιδί κάνει μη συστηματικά λάθη με ήχους, μπερδεύει συλλαβές σε μεγάλες λέξεις, παρουσιάζει έντονες φωνολογικές δυσκολίες.
  • Μπορεί να καταλάβει τι του λέμε πολύ καλύτερα από ό,τι να μιλήσει.
  • Μοιάζει να μιλάει ακόμα χειρότερα όταν έχει άγχος ή βιάζεται.
  • Είναι δύσκολο να καταλάβουν την ομιλία του άτομα που δεν το γνωρίζουν καλά.
  • Έχει δυσκολία στο να μιμηθεί/επαναλάβει προτάσεις.
  • Μπορεί να μοιάζει ότι “ψάχνει” με το στόμα την σωστή κίνηση όταν πρέπει να επαναλάβει μία λέξη ή μια στοματική εντολή (π.χ.”φούσκωσε τα μαγουλά σου” ή “κάνε το αλογάκι”).

Κάποια από τα παιδιά με Λεκτική Δυσπραξία μπορεί να έχουν κι άλλα προβλήματα, όπως:

  • Δυσκολίες στη διατροφή, π.χ. να τρώνε αλεσμένα μέχρι μεγάλη ηλικία.
  • Μυϊκή αδυναμία στα χείλια, το σαγόνι ή την γλώσσα.
  • Γενικότερες δυσκολίες στην έκφραση.
  • Δυσκολίες στους λεπτούς χειρισμούς (π.χ. λαβή μολυβιού).
  • Αισθητηριακές δυσκολίες.

Διάγνωση και Θεραπεία

Για να διαπιστώσουμε αν ένα παιδί παρουσιάζει λεκτική δυσπραξία απαιτείται εξέταση του προσωπογλωσσικού μηχανισμού του. Ο έλεγχος αυτός μπορεί να γίνει από ειδικό Λογοθεραπευτή, ο οποίος μέσω παιχνιδιού αλλά και ειδικών ασκήσεων θα αξιολογήσει την λειτουργικότητα και τον συντονισμό των αρθρωτών για την παραγωγή εκούσιων κινήσεων και ομιλίας. Εφόσον επιβεβαιωθεί η ύπαρξη στοιχείων Λεκτικής Δυσπραξίας, ο ειδικός θα συστήσει ένα ολοκληρωμένο θεραπευτικό πρόγραμμα το οποίο θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, και ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών και συντονισμού των αρθρωτών. Στο Λογοδίκτυο υπάρχουν ειδικά δωμάτια παρακολούθησης των συνεδριών, μέσω των οποίων οι γονείς εκπαιδεύονται παράλληλα με το παιδί προκειμένου να μπορούν να το βοηθήσουν με τις ασκήσεις του στο σπίτι.